Ödemeler Dengesi – Mayıs 2024

İçerikler

Cari işlemler açığı mayıs ayında 1,24 milyar dolar olarak gerçekleşti ve 1,4 milyar dolar olan kurum beklentimizin bir miktar altında kaldı. Böylelikle yıllık cari işlemler açığı 31,7 milyar dolar düzeyinden 25,2 milyar dolara gerileyerek Haziran 2022’den bu yana en düşük seviyesine indi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı (çekirdek denge) aylık 3,3 milyar dolar fazla verirken, yıllık fazla 35,5 milyar dolardan 40 milyar dolara tırmandı. Cari işlemler açığında mayıs ayında görülen belirgin düşüşte ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığındaki gerilemenin etkili olduğunu görmekteyiz. Öte yandan, net turizm gelirlerindeki artış da cari açıktaki gerilemede etkili oldu.  

Alt kalemleri incelediğimizde; Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının mayıs ayında 7,7 milyar dolardan 4,2 milyar dolara gerilerken, altın ithalatının ise 1,43 milyar dolar ile önceki aya göre sınırlı bir düşüş gösterdiği takip edildi. Yıllık altın ithalatı ise mayıs ayında 23,5 milyar dolardan 22,1 milyar dolara geriledi. Hizmet dengesi tarafında ise seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirin 2,5 milyar dolardan 3,9 milyar dolara yükseldiği görüldü. Diğer yandan mayıs ayında birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 1,6 milyar dolar net çıkış ve 153 milyon dolar net giriş kaydetti.

Sermaye hareketleri tarafına baktığımızda; Net portföy hareketlerinde mayıs ayında 5,6 milyar dolarlık bir giriş yaşandı. Alt kalemleri incelediğimizde ise mayıs ayında yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 530 milyon dolar net çıkış, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında ise 6,05 milyar dolar tutarında net alış gerçekleştirdi. Diğer taraftan yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 4,2 milyar dolar net düşüş kaydederken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplam 739 milyon dolar net artış görüldü. Son olarak mayıs ayında resmi rezervlerde 17,6 milyar dolar net yükseliş yaşandı.  

Ticaret Bakanlığı tarafından ayına ilişkin açıklanan öncü veriler dış ticaret açığında haziran ayında önemli bir değişim yaşanmadığına işaret ediyor. Haziran ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre ihracat yıllık bazda %10,6 düşüşle 18,6 milyar dolar olurken, ithalat ise yıllık %4,1 oranında düşüşle 25 milyar dolar olarak gerçekleşti. Öncü veriler çerçevesinde dış ticaret açığı haziran ayında önceki ayki 6,5 milyar dolar düzeyinden 6,4 milyar dolara sınırlı bir geri çekilme gösterirken, yıllık dış ticaret açığı ise 87 milyar dolardan 88,2 milyar dolara yükseldi.

Yıl sonu cari işlemler açığı tahminimizi 33 milyar dolar seviyesinde korumakla birlikte, tahminimize yönelik risklerin aşağı yönlü olduğu kanaatindeyiz. Şubat – Nisan dönemini kapsayan üç aylık periyotta artış gösteren dış ticaret açığı cari işlemler açığını da negatif etkilerken, yılın ilk beş ayındaki kümülatif açık 17,6 milyar dolar oldu. Öte yandan yıllık cari açığın yıl başından bu yana 37,5 milyar dolardan 25,2 milyar dolara indiğini takip ettik. Yıllık cari açıktaki düşüşün son çeyreğe kadar kademeli bir şekilde devamını bekliyoruz. Yılın son çeyreğinde devreden çıkacak olan olumlu baz etkisi ise son aylarda yıllık açığı bir miktar yukarı taşıyacak. 2024 yıl sonu cari işlemler açığı beklentimizi, tahminimize yönelik aşağı yönlü riskleri de gözeterek, 33 milyar dolar seviyesinde tutmaktayız.

Grafikler

Cari İşlemler Dengesi (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım

Altın İthalatı (12-aylık kümülatif, milyon $)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım