Ödemeler Dengesi – Mart 2024

İçerikler

Cari işlemler açığı martta 4,5 milyar dolar ile 4,3 milyar dolar olan kurum tahminimize yakın bir gerçekleşme gösterdi. Piyasanın cari açık beklentisi 3,9 milyar dolardı. Böylelikle yıllık açık 31,9 milyar dolar seviyesinden 31,2 milyar dolar seviyesine geriledi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı (çekirdek denge) aylık 782 milyon dolar fazla verirken, yıllık fazla 36 milyar dolar seviyesi ile önemli bir değişim göstermedi. Cari işlemler açığında mart ayında görülen yükselişte altın ithalatı ve ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığındaki artışın etkili olduğunu görmekteyiz.

Alt kalemleri incelediğimizde; Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının mart ayında 3,6 milyar dolardan 4,5 milyar dolara yükseldiği görülürken, altın ithalatının ise 1,6 milyar dolar ile önceki aya göre 500 milyon dolarlık artış gösterdiği takip edildi. Yıllık altın ithalatı ise mart ayında 23,2 milyar dolar ile önemli bir değişim göstermedi. Hizmet dengesi tarafında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirin 1,8 milyar dolardan 2,1 milyar dolara yükseldiği görüldü. Diğer yandan mart ayında birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 1,6 milyar dolar net çıkış ve 12 milyon dolar net giriş kaydetti.

Sermaye hareketleri tarafına baktığımızda; Net portföy hareketlerinde mart ayında 96 milyon dolarlık sınırlı bir çıkış giriş yaşandı. Alt kalemleri incelediğimizde ise mart ayında yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 236 milyon dolar tutarında net alıcı konumunda yer alırken, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında ise 361 milyon dolar tutarında net satış gerçekleştirdi. Diğer taraftan yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 216 milyon dolar net artış kaydederken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplam 1,4 milyar dolar net yükseliş gözlemlendi. Net hata ve noksan kaleminde ise şubat ayında 9,6 milyar dolar kadar bir çıkış olduğu izleniyor. Son olarak mart ayında resmi rezervlerde 10,3 milyar dolar net düşüş takip edildi.  

Ticaret Bakanlığı tarafından ayına ilişkin açıklanan öncü veriler yıllık dış ticaret açığındaki gerilemenin nisan ayı itibariyle durulduğuna işaret ediyor. Nisan ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre ihracat yıllık bazda %0,1 artarak 19,3 milyar dolar olurken, ithalat ise nisan ayında yıllık %4,2 oranında artışla 29,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Öncü veriler çerçevesinde dış ticaret açığı nisan ayında önceki ayki 7,3 milyar dolar düzeyinden 9,9 milyar dolara yükselirken, yıllık dış ticaret açığı ise 91,5 milyar dolardan 92,7 milyar dolara geriledi. 

Önemli öncü göstergeler arasında yer alan İstanbul Sanayi Odası (İSO) İhracat İklim Endeksi nisan ayında 51,6 seviyesinden 52,3 seviyesine yükseldi. Veri ile birlikte açıklanan notta Türkiye’nin 10 büyük ihracat pazarı içerisinde üretim artışı kaydedemeyen iki ülkenin, ihracatın toplamda yaklaşık %13’ünü oluşturan Almanya ve Fransa olduğu vurgulandı. Avrupa’da bölgesel toparlanmalar ön plana çıkıyor olsa da Almanya ve Fransa’daki zayıf aktivite görünümünün sürdüğünü izliyoruz. Öte yandan, Türk imalat sanayi ihracatının önemli pazarlarının çoğunda üretimin ve aktivitenin artmaya devam etmesi ile birlikte dış pazarlarımızda iyileşme sinyallerinin güçlendiğini görüyoruz. 2024 yıl sonu büyüme tahminimiz %3 seviyesinde, cari işlemler açığı tahminimiz ise 33 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.

Grafikler

Cari İşlemler Dengesi (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım

Altın İthalatı (12-aylık kümülatif, milyon $)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım