Ödemeler Dengesi – Eylül 2024

İçerikler

Eylül ayında cari işlemler fazlası 3 milyar dolar ile kurum beklentimiz paralelinde gelirken, 2,85 milyar dolar olan piyasa medyan tahminin bir miktar üzerinde gerçekleşti. Eylül ayı gerçekleşmesi ile birlikte yıllık cari işlemler açığı ağustos ayındaki revize 9,8 milyar dolar düzeyinden 9,7 milyar dolara geriledi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı (çekirdek denge) aylık 7,7 milyar dolar fazla verirken, bu cephedeki yıllık fazla 50,6 milyar dolardan 50,3 milyar dolara indi.

Eylül ayında ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ağustos ayındaki 2,9 milyar dolar düzeyinden 3,1 milyar dolara sınırlı bir artış kaydetti. Altın ithalatı 1,2 milyar dolar ile önceki aya göre hafif bir gerileme kaydederken, yıllık altın ithalatı ise eylül ayında 17,4 milyar dolardan 16,7 milyar dolara indi. Altın ihracatı ise eylül ayında 543 milyon dolardan 188 milyon dolara geriledi. Hizmetler dengesi tarafında net gelir 7,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelir ise 6 milyar dolar oldu. Diğer yandan eylül ayında birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 1,2 milyar dolar 59 milyon dolar net çıkış kaydetti.

Sermaye hareketleri tarafına baktığımızda; Net portföy hareketlerinde eylül ayında 370 milyon dolarlık bir giriş yaşandı. Alt kalemleri incelediğimizde ise eylül ayında yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 83 milyon dolar net satış, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında ise 1,7 milyar dolar tutarında net alış gerçekleştirdi. Diğer taraftan yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 560 milyon dolar net artış kaydederken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplam 363 milyon dolar yükseliş görüldü. Son olarak, eylül ayında resmi rezervlerde 719 milyon dolar düşüş yaşandı.  

Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü veriler dış ticaret açığında ekim ayında sınırlı bir artışa işaret ediyor. Ekim ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre ihracat yıllık bazda %3,6 oranında artışla 23,6 milyar dolar olurken, ithalat ise yıllık %0,2 düşüşle 29,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Öncü veriler çerçevesinde dış ticaret açığı ekim ayında 5,7 milyar dolar ile önceki aya göre sınırlı bir yükseliş kaydederken, yıllık açık ise 78,6 milyar dolardan 77,8 milyar dolara indi.

Dış ticaret açığındaki sınırlı artış ve turizm gelirlerinde beklediğimiz gerileme ile birlikte ekim ayında cari fazlanın 1 milyar civarına inebileceğini değerlendiriyoruz. Cari denge performansındaki olumlu seyrin; (i) yurt dışı talepte ağır aksak seyreden iyileşmenin gelecek dönemde daha belirgin düzeyde gerçekleşeceği, (ii) altın ithalatındaki düşük seviyelerin korunacağı, (iii) daralan iç talep koşullarının dış ticaret dengesini desteklemeyi sürdüreceği ve (iv) enerji tarafında bir şok yaşanmayacağı öngörümüz çerçevesinde sürmesini bekliyoruz.

Grafikler

Cari İşlemler Dengesi (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım

Altın İthalatı (12-aylık kümülatif, milyon $)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım