Ödemeler Dengesi - Ekim 2023

İçerikler

12 aylık cari açık ekimde 50,7 milyar dolar oldu

Ekim cari işlemler dengesi 186 milyon dolar fazla ile kurum tahminimiz olan 1 milyar dolar ve medyan beklenti olan 800 milyon dolar seviyesinin oldukça altında gerçekleşti. Böylece yıllık açık 51,7 milyar dolardan 50,7 milyar dolara geriledi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı (çekirdek denge) ise aylık 5 milyar dolar fazla verirken, 12 aylık fazla 38 milyar dolardan 34,9 milyar dolara indi.

Alt kalemleri incelediğimizde; Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının ekim ayında 4,9 milyar TL olarak gerçekleştiği görülürken, altın ithalatının ise ekim ayında 1,89 milyar TL ile eylül ayına göre önemli bir değişim göstermediği takip edildi. Hizmet dengesi tarafında seyahat gelirlerinin cari fazla verilmesinde önemli rol oynadığı ve seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirin 4,75 milyar dolar olduğu görüldü. Diğer yandan ekim ayında birincil gelir dengesi kalemi 1 milyar dolar net çıkış, ikincil gelir dengesi kalemi ise 18 milyon dolar net giriş kaydetti.

Sermaye hareketleri tarafına baktığımızda; Net portföy hareketlerinde eylül ayında 689 milyon dolarlık bir çıkışın yaşandığı, yılbaşından bu yana toplam girişin ise 1,25 milyar dolar olduğu takip edildi. Alt kalemleri incelediğimizde ise yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 423 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 16 milyon dolar net satış yaptığı görülüyor. Diğer taraftan yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1,3 milyon dolar net düşüş kaydederken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında 1,1 milyon dolar artış gözlemlendi. Net hata ve noksan kaleminde ise ekim ayında 2,7 dolar kadar bir çıkış olduğu izleniyor. Son olarak ekim ayında resmi rezervlerde 247 milyon dolar net artış takip edildi.  

Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü veriler dış ticaret dengesindeki iyileşmenin kasım ayında da etkisini sürdürdüğünü ortaya koyuyor. Kasım ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre ithalat ekim ayında 28,9 milyar dolar, ihracat ise 23 milyar dolar oldu. Böylelikle dış ticaret açığı ekim ayındaki 6,7 milyar dolar düzeyinden 5,9 milyar dolara geriledi.

2023 yıllık cari işlemler açığının 45 milyar dolar seviyesinde oluşacağını tahmin ediyoruz. Orta Doğu’daki savaşın piyasa fiyatlamaları üzerindeki etkisini yitirmesi ile birlikte pek çok finansal enstrümanda savaş primlerinin silindiğini izliyoruz. Brent petrolde de jeopolitik gerilimin yarattığı kazançlar silinirken, varil başına 80$ altına inen fiyatlar cari işlemler dengesine yönelik olumlu bir gelişme olarak ön plana çıkıyor. Önümüzdeki dönemde küresel enerji fiyatlarındaki gelişmelerin yanı sıra yurt içinde talep dinamiklerinde gözlemlenebilecek yavaşlamanın boyutu cari açıktaki iyileşmenin seyri açısından önemli olacak.

Grafikler

Cari İşlemler Dengesi (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım

Dış Ticaret Dengesi (milyar $, yıllık)

Kaynak: TÜİK, Tacirler Yatırım