Ödemeler Dengesi – Aralık 2023

İçerikler

Aralık ayında cari işlemler açığı 2,1 milyon dolar olurken, kurum tahminimiz olan 2,5 milyar dolar seviyesinin hafif altında gerçekleşti. Piyasa medyan beklentisi ise 3 milyar dolar seviyesindeydi. Aralık verileri ile birlikte 2023 yılı cari işlemler açığı 45 milyar dolar ile kurum beklentimiz paralelinde gerçekleşti. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı (çekirdek denge) aylık 4,2 milyar dolar fazla verirken, 12 aylık fazla 32,5 milyar dolardan 33,2 milyar dolara çıktı.

Alt kalemleri incelediğimizde; Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının aralık ayında 4,6 milyar TL olarak gerçekleştiği görülürken, altın ithalatının ise 1,6 milyar TL ile kasım ayına göre (2 milyar TL) düşüş kaydettiği takip edildi. Hizmet dengesi tarafında seyahat gelirlerinde devam eden azalmanın cari işlemler açığında önemli rol oynadığı ve seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirin aralık ayında bir önceki ayki 2,4 milyar dolar seviyesinden 1,7 milyar dolara indiği görüldü. Diğer yandan aralık ayında birincil gelir dengesi kalemi 233 milyar dolar net çıkış, ikincil gelir dengesi kalemi ise 154 milyon dolar net giriş kaydetti.

Sermaye hareketleri tarafına baktığımızda; Net portföy hareketlerinde aralık ayında 1,7 milyar dolarlık bir girişin yaşandığı, 2023 genelinde ise toplam girişin 8,3 milyar dolar olduğu takip edildi. Alt kalemleri incelediğimizde ise aralık ayında yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 1,2 milyar dolar ve devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında 1,15 milyar dolar net alıcılı konumunda yer aldı. 2023 yılı genelinde ise hisse ve DİBS piyasalarında sırsıyla 1,4 ve 2 milyar dolarlık net yabancı girişi gerçekleşti. Diğer taraftan yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 199 milyon dolar net artış kaydederken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplam 1,7 milyar dolar artış gözlemlendi. Net hata ve noksan kaleminde ise aralık ayında 1,1 milyar dolar kadar bir çıkış olduğu izleniyor. Son olarak aralık ayında resmi rezervlerde 2 milyar dolar net artış takip edildi.  

Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü veriler dış ticaret açığındaki görece düşük seviyelerin ocak ayında da korunduğunu ortaya koyuyor. Ocak ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre ithalat yıllık bazda %22 oranında düşüş kaydederek 26,2 milyar dolar, ihracat ise yıllık bazda %3,6 oranında artarak 20 milyar dolar oldu. Böylelikle dış ticaret açığı aralık ayındaki 6,04 milyar dolar düzeyinden 6,17 milyar dolara sınırlı bir yükseliş gösterdi. Ocak ayına ilişkin açıklanan öncü verilere göre yıllık dış ticaret açığı ocak ayı itibariyle 100 milyar doların altına gerileyerek 97,6 milyar dolara indi.

2024 yılına ilişkin cari açık beklentimiz 33 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Jeopolitik risklerin devamı cari açık üzerindeki baskının artmasına yol açabilecekken, diğer yandan ekonomi yönetiminin büyümeden feragat edilmeyen bir politika anlayışının altını çiziyor olmasının cari açıktaki iyileşmeyi sınırlandırabilecek unsurlar arasında yer aldığını belirtmek gerekir. Önümüzdeki dönemde küresel enerji fiyatlarındaki gelişmelerin yanı sıra yurt içinde talep dinamiklerinde gözlemlenebilecek yavaşlamanın boyutu cari açıktaki iyileşmenin seyri açısından önemli olacak.

Grafikler

Cari İşlemler Dengesi (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, Tacirler Yatırım

Dış Ticaret Dengesi (yıllık, milyar $)

Kaynak: TÜİK, Tacirler Yatırım