Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi – Şubat 2025

İçerikler

Merkezi yönetim bütçesi şubat ayında 310,1 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge ise 170,4 milyar TL açık kaydetti. Böylelikle 12 aylık kümülatif bütçe açığı 2,1 trilyon TL’den 2,3 trilyon TL’ye çıkarken, 12 aylık kümülatif  faiz dışı açık ise 782,3 milyar TL’den 853,7 milyar TL’ye yükseldi.  Yılın ilk iki ayındaki kümülatif bütçe açığı 449,5 milyar TL, faiz dışı açık ise 146,6 milyar TL oldu. Hazine nakit dengesi şubatta 397,6 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge ise 265,9 milyar TL açık kaydetmişti. Dolayısı ile bütçe açığının yılık ikinci ayında nakit açığına göre yaklaşık 87,5 milyar daha düşük gerçekleştiği ve tahakkuk bazlı bütçe ile nakit bazlı bütçe arasındaki ayrışmanın devam ettiği dikkat çekiyor. Nakit bazlı performanstaki zayıf seyrin sürebileceği kanaatinde olmakla birlikte, nakit bütçede gelecek dönemde iyileşme görülmemesi durumunda, büyüme üzerindeki yukarı yönlü risklerin artabileceği görüşündeyiz.

Şubat ayında bütçe gelirlerinde yıllık bazda %35 oranında artış yaşanırken, aynı dönemde %39,1 olan yıllık TÜFE artışı göz önüne alındığında bütçe gelirlerinde reel bir gerileme olduğu görülüyor. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin gerçekleşme oranı ise Şubat 2025 döneminde %12,8 oldu. Vergi gelirleri tahsilatı şubat ayında yıllık %44’lük artışla 585 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Alt gelir kalemlerine baktığımızda: Gelir vergisi gelirleri şubat ayında 131,5 milyar TL ile yıllık bazda %89,2 oranında artış gösterirken, kurumlar vergisi gelirleri ise dönemselliğin etkisi ile birlikte 13,1 milyar TL ile yıllık %16,8 oranında düşüş kaydetti. Ayrıca, İç talebi yansıtan önemli kalemlerden biri olan dahilde alınan KDV gelirleri Şubat 2025 döneminde 93,9 milyar TL ile yıllık %45,6 artarken, ÖTV gelirleri ise yıllık %41,8 artışla 1265 milyar TL oldu. ÖTV gelirlerinin alt kalemlerini incelediğimizde, iç talep dinamiklerini yansıtan bir diğer önemli kalem olan dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV gelirlerinde şubat ayında 7,8 milyar TL ile yıllık %35’lik bir yükseliş yaşandığı görülüyor. Öncü göstergelerin genelinde yılın ilk ayında zayıf bir seyir izlemiştik. Şubat ayına ilişkin gelen veriler ise aktivitede yeniden iyileşmeye işaret ediyor. KDV, ÖTV ve dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV gelirlerinde şubat ayında  görülen artışların ocak ayına göre hızlandığını ve bunun da öncü göstergeleri doğrular nitelikte olduğunu değerlendiriyoruz.

Merkezi yönetim bütçe giderleri ise şubat ayında 1 trilyon TL ile yıllık %50’ye yakın artış gösterdi. Böylelikle 2025 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14,7 trilyon TL’nin %14,2’si kullanılmış oldu. Faiz dışı harcamalarda yıllık %40,7 oranında yükseliş görülürken, alt kalemlere baktığımızda mal ve hizmet giderleri ile sermaye giderlerinin yıllık bazda sırasıyla %40,2 ve %99,4 artış kaydettiği izleniyor. Personel giderleri yıllık %39,5 artarken, cari transferler ise %37,7 oranında bir yükseliş kaydetti.

2025 bütçe açığı tahminimiz 1,61 trilyon TL (GSYİH’nın %2,7’si) seviyesinde bulunmakla birlikte, tahminiz üzerindeki yukarı yönlü risklerin artmakta olduğunu değerlendiriyoruz. Enflasyonla asıl mücadelenin verileceği 2025 yılında, maliye politikasının artan eş güdüm içinde uygulanması ve mali konsolidasyonun sağlanmasının enflasyon ve büyüme arasındaki denge açısından belirleyici olacağı görüşündeyiz.

Grafikler

Bütçe Göstergeleri                                      

(12-aylık kümülatif, milyar TL)

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tacirler Yatırım