Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi - Ekim 2023

İçerikler

Yıllık bütçe açığı 622 milyar TL’ye yükseldi

Önemli Notlar

• Ekim merkezi yönetim bütçesi 95,5 milyar TL açık verirken, faiz dışı açık ise 28,7 milyar TL oldu
• Ekim ayında bütçe gelirlerinde yıllık %111 oranında, faiz dışı harcamalarda ise yıllık %104 oranında bir yükseliş yaşandı.
• OVP tahminlerine bakıldığında 2023 yılı bütçe açığının 1,63 trilyon TL olarak oldukça yüksek bir yerde tahmin edildiğini görüyoruz. Ocak – Ekim döneminde verilen 608 milyar TL’lik bütçe açığı ile kıyasladığımızda 2023 yıl sonu bütçe açığının OVP tahminin altında bir yerde oluşabileceğini öngörmekteyiz.

Ekim merkezi yönetim bütçesi 95,5 milyar TL açık verirken, faiz dışı açık ise 28,7 milyar TL oldu.  Geçen yılın aynı ayı kaydedilen 83,3 milyar TL bütçe açığı ve 22,1 milyar TL faiz dışı açığa göre bir bozulma olduğu görülüyor. Ekim verileri ile 12-aylık bütçe açığı 610 milyar TL’den 622 milyar TL’ye yükselirken, 12 aylık faiz dışı açığın da 35,1 milyar TL’den 41,6 milyar TL’ye yükseldiği izleniyor. Ocak – Ekim döneminde ise bütçe açığının 608 milyar TL düzeyinde oluştuğu, faiz dışı açığın ise 70,4 milyar TL olduğu görülüyor.

Ekim ayında bütçe gelirlerinde %111 oranında yıllık yükseliş izlendi. Vergi gelirlerindeki %125 oranındaki nominal artış en önemli faktör olarak ön plana çıkarken, Ekim ayında %61,4 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon göz önüne alındığında reel artışın yüksek olduğu görülüyor. Vergi gelirlerinin alt kalemlerine bakıldığında doğrudan vergi kalemleri olan gelir ve kurumlar vergilerindeki artışın sırasıyla %100 ve %193 ile enflasyonun oldukça üzerinde olması gelirler tarafındaki güçlü resmi işaret eden bir unsur olarak karşımıza çıkıyor.

Faiz dışı harcamalarda yıllık %104 oranında bir artış yaşandı. Mal ve hizmet giderleri ile sermaye giderlerindeki sırasıyla yıllık %68 ve %135 oranlarındaki artışların ana faktörler olarak öne çıktığı görülürken, cari transferlerdeki %97 oranında yükselişin de harcamaları yukarı çeken en önemli faktörlerden olduğu görülüyor.  

OVP tahminlerine bakıldığında 2023 yılı bütçesinde 6,56 trilyon gider ve 4,93 trilyon gelire karşılık bütçe açığının 1,63 trilyon TL olarak oldukça yüksek bir yerde tahmin edildiğini görüyoruz. Ocak – Ekim döneminde verilen 608 milyar TL’lik bütçe açığı ile kıyasladığımızda 2023 yıl sonu bütçe açığının OVP tahminin altında bir yerde oluşabileceğini öngörmekteyiz. OVP’de 2024 yılına ilişkin ise 2,65 trilyon TL tutarında yine yüksek bir bütçe açığı tahmini olduğu görülüyor. Açıklanan 2024 Finansman Programı’na göre ise Hazine 2024 yılı içerisinde 1,565 milyar TL’lik iç borç servisi karışığında 2,136 milyar TL tutarında iç borçlanma gerçekleştirmeyi planlıyor ve %136’lık bir iç borç çevirme oranı öngörüyor. 

Grafikler

Bütçe göstergeleri (12-aylık kümülatif, milyar TL)

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tacirler Yatırım