Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi – Ağustos 2025

İçerikler

Merkezi yönetim bütçesi ağustos ayında 96,7 TL fazla verirken, faiz dışı denge ise 276,4 milyar TL fazla kaydetti. Geçtiğimiz yılın aynı ayında 129,6 milyar TL bütçe açığı ve 32,5 milyar TL faiz dışı açık kaydedilmişti. Ağustos verileri ile birlikte 12 aylık bütçe açığı 2,3 trilyon TL’den 2 trilyon TL’ye gerilerken, 12 aylık faiz dışı açık ise 417 milyar TL’den 108 milyar TL’ye geriledi. Ocak – Ağustos döneminde bütçe açığı 907,6 milyar TL düzeyine oluşarak 2025 bütçe açığı tahminin %47’sine denk gelirken, bu dönemde faiz dışı denge ise 518,1 milyar TL fazla kaydetti.

Ağustos ayında bütçe gelirlerinde yıllık bazda %86,5 oranında artış yaşanırken, aynı dönemde %33 olan yıllık TÜFE artışı göz önüne alındığında burada reel düzeyde önemli bir artış olduğu görülüyor. Ocak – Ağustos döneminde bütçe gelirleri toplamda 8 trilyon TL düzeyinde oluşurken, OVP bütçe gelirleri tahmininin gerçekleşme oranı ise %62,4 oldu. Vergi gelirleri tahsilatı ağustos ayında yıllık %99,5 artışla 1,2 trilyon TL düzeyinde gerçekleşti. Alt gelir kalemlerine baktığımızda: Gelir vergisi gelirleri ağustosta 245,9 milyar TL ile yıllık %80,7 artış gösterirken, kurumlar vergisi gelirleri ise düşük baz etkisi ile birlikte yıllık %1333 oranında güçlü bir yükselişle 292,9 milyar TL oldu. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde kurumlar vergisi gelirleri, Ağustos 2023 döneminde deprem nedeniyle tahsil edilen ek vergiden dolayı önemli artış kaydetmesinin ardından, yıllık %87,3 düşüşle 20,4 milyar TL düzeyinde oluşmuştu. İç talebi yansıtan önemli kalemlerden biri olan dahilde alınan KDV gelirleri Ağustos 2025 döneminde 144,1 milyar TL ile yıllık %64,1 artarken, ÖTV gelirleri ise yıllık %47,8 artışla 189,5 milyar TL oldu. ÖTV gelirlerinin alt kalemlerini incelediğimizde, iç talep dinamiklerini yansıtan bir diğer önemli kalem olan dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV gelirlerinde ağustos ayında 9 milyar TL ile yıllık %24,2 oranında zayıf bir artış yaşandığı görülüyor.

Merkezi yönetim bütçe giderleri ise ağustos ayında 1,2 trilyon TL ile yıllık %45,2 oranında artış kaydetti. Ocak – Ağustos dönemi bütçe giderleri toplamda 8,9 trilyon TL’ye ulaşırken, 2025 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14,7 trilyon TL’nin %60’ı kullanılmış oldu. Faiz dışı harcamalarda ağustos ayında 1 trilyon TL ile yıllık %40 oranında yükseliş görülürken, alt kalemlere baktığımızda mal ve hizmet giderleri ile sermaye giderlerinin yıllık bazda sırasıyla %50 ve %45,5 artış kaydettiği izleniyor. Sermaye transferlerinin ise geçtiğimiz ay kaydedilen yıllık %466,9 oranındaki sert yükselişin ardından ağustos ayında yıllık %43 oranında gerileme göstererek 8,4 milyar TL olduğu dikkat çekiyor. Diğer yandan personel giderleri yıllık %32 artarken, cari transferler ise %48,8 oranında yükseliş kaydetti.

2025 yıl sonu bütçe açığı tahminimizi yakın dönemde 1,9 trilyon TL (GSYİH’nin %3,1’i) düzeyinden 2,3 trilyon TL’ye (GSYİH’nın %3,7s’i) revize ettik. Geçtiğimiz hafta açıklanan 2026 – 2028 yıllarına ilişkin açıklanan Orta Vadeli Programda (OVP), 2025 bütçe açığı / GSYİH oranı %3,1 seviyesinden %3,6 seviyesine, 2026 yılı için ise söz konusu oran %2,8’den %3,5’e revize edildi.

Grafikler

Bütçe Göstergeleri (12-aylık kümülatif, milyar TL)

Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tacirler Yatırım