Dış Ticaret İstatistikleri – Eylül 2025

İçerikler

TÜİK dış ticaret verilerine göre eylül ayında ihracat yıllık %2,8 artarak 22,6 milyar dolar, ithalat ise %8,7 yükselişle 29,5 milyar dolar oldu. Böylelikle dış ticaret açığı eylül ayında 4,2 milyar dolardan 6,9 milyar dolara çıkarken, yıllık açık ise 87,5 milyar dolardan 89,2 milyar dolara yükseldi. Çekirdek verilere baktığımızda enerji ve altın harici ihracat eylül ayında %2,1 artarak 21,3 milyar dolara çıkarken, ithalat ise %5,8 yükselerek 22,4 milyar dolar oldu. Bu çerçevede enerji ve altın harici dış ticaret dengesi ise bu dönemde 1,2 milyar dolar açık verdi.

Aylık altın ithalatı eylül ayında 1,1 milyar dolardan 2,5 milyar dolara çıkarken, yılın ilk dokuz ayındaki kümülatif altın ithalatı 15,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 12 aylık altın ithalatı ise eylülde 20,3 milyar dolardan 21,7 milyar dolara çıktı.

Tüketim malı ithalatı eylülde 4,3 milyar dolardan 4,6 milyar dolara çıkarken, yıllık tüketim malı ithalatı ise bu dönemde 59 milyar dolardan 59,3 milyar dolara yükseldi. İç talebe yönelik önemli göstergelerin başında gelen dayanıklı tüketim malı ithalatı eylül ayında aylık bazda %8’lik sınırlı bir artış kaydederek 573 milyon dolar olarak gerçekleşirken, binek otomobil ithalatı ise 1,6 milyar dolardan 1,7 milyar dolara çıktı. Tüketim malı ve alt kalemlerdeki ithalat seviyelerinde ağustos ayında yaşanan düşüşün sonrasında eylül ayında sınırlı bir yükseliş yaşandığı takip ediliyor. Bu görünüm, iç talep dinamiklerinde üçüncü çeyrekte yavaşlama sinyali veriyor.

Cari işlemler dengesinin eylül ayında 2,1 milyar dolar fazla vereceğini tahmin ediyoruz. Eylül ayında ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 2,8 milyar dolardan 4,4 milyar dolara yükselmesini, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirin azalması ile birlikte hizmetler dengesi fazlasının ise 9,5 milyar dolardan 7,6 milyar dolara gerilemesini bekliyoruz. 2025 yıl sonu cari açık tahminimiz 22 milyar dolar (GSYİH’nın %1,5’i) seviyesinde bulunmakla birlikte, tahminimizi yönelik risklerin aşağı yönlü olduğunu değerlendiriyoruz.

Dış ticaret verileri, sanayi üretimi tahminlerimiz açısından da yol gösterici nitelikte. Eylül verilerinde altın ve enerji harici ara malı ithalatı aylık %13,6, yıllık ise %7,1 artış gösterdi. Diğer bir önemli öncü gösterge olan İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI ise eylül ayında 47,3 seviyesinden 46,7’ye geriledi. Böylelikle yılın ikinci çeyreğinde ortalama 47,06 seviyesinde oluşan imalat PMI, üçüncü çeyrekte ortalama 46,63 seviyesine geriledi. Öncü sinyaller doğrultusunda eylül ayında mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık sanayi üretiminin daralma bölgesine geçebileceğini, takvim etkilerinden arındırmış sanayi üretiminin ise yıllık bazda önceki aya göre gerilemesini beklemekteyiz. Hatırlanacağı üzere ağustos ayında mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi aylık bazda %0,4, takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise yıllık bazda %7,1 artış kaydetmişti.

Grafikler

Dış Ticaret Dengesi & Altın İthalatı (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, TÜİK, Tacirler Yatırım

Tüketim Malı İthalatı (yıllık, milyar US$)

Kaynak: TCMB, TÜİK, Tacirler Yatırım